Onderzoek: 'Consumenten zetten vraagtekens bij algoritmen'

06-06-2019 (10:05) - Tech

Het nemen van beslissingen wordt binnen Nederland in toenemende mate toevertrouwd aan geautomatiseerde systemen die gebruik maken van algoritmen. 'Maar veel Nederlanders hebben twijfels over de eerlijke toepassing en vinden dat het gebruik door bedrijven en instellingen onvoldoende transparant is', concludeert Frank van Praat van KPMG’s AI in Control.

Uit onderzoek van KPMG onder Nederlandse burgers blijkt slechts 11 procent te denken dat algoritmen alleen worden gebruikt als dat goed is voor mens en maatschappij. En maar 9 procent vindt dat algoritmen zorgen voor een eerlijke en rechtvaardige wereld. Wel is ruim 30 procent van de ondervraagden van mening dat algoritmen kunnen helpen bij het nemen van de juiste beslissingen.

'Overigens bestaat er in de samenleving veel onbekendheid met het begrip algoritme, vooral bij mensen die lager opgeleid zijn. En onbekend maakt onbemind, want de groep mensen die bekend zijn met algoritmen laten ook blijken meer vertrouwen te hebben in de werking ervan', aldus Praat. 'Dat betekent dat veel meer aandacht besteed moet worden aan het waarom van het gebruik van een algoritme, dan alleen de vraag of het ethisch verantwoord is en de betrouwbaarheid van het gebruik.'

oncomfortabel

Uit het onderzoek blijkt dat Nederlanders zich vooral oncomfortabel voelen bij de inzet van algoritmen door banken en verzekeringsmaatschappijen. 'Het is voor veel Nederlanders in het algemeen niet duidelijk wanneer een advies of een beslissing afkomstig is van een robot of van een medewerker. Bij banken en verzekeraars is de teneur duidelijk negatiever dan in andere branches. Het is goed mogelijk dat het ‘big data’ effect hierbij een rol speelt. Er bestaat maatschappelijke weerstand tegen financiële instellingen die ‘alles van je willen weten’', stelt Praat.

In het publieke domein is er meer oog voor de voordelen van het gebruik van algoritmen. 'Zo vindt bijna 92 procent dat de overheid algoritmen mag gebruiken om fraude met uitkeringen te voorkomen. En in het veiligheidsdomein is het nog aansprekender. Een ruime meerderheid vindt dat de politie algoritmen mag gebruiken voor het bepalen van flitslocaties, het voorkomen van georganiseerde criminaliteit en het assisteren bij de keuze of er preventief gefouilleerd dient te worden of niet.'

Bekijk hier het volledige onderzoek.